Монголчууд бие биеэсээ дэлхийн аль ч улс үндэстнээс хавьгүй илүү хамаардаг, харилцан шүтэлцээ ихтэй хүмүүс. Нэг үгээр хэлэхэд бид бүгдээрээ ахан дүүс юм. Энэ бодит баримт, бодит онцлогийг хайхрахгүйгээр нийгмийн өөрчлөлтийн ямар ч сайхан төлөвлөгөө хэрэгжихгүй. Дээр дурдсан өвөрмөц байдал нь гадаадын ямар ч онол сургаал, туршлагад нийцэхгүй юм. Энэ бол гайхамшигт сонин үзэгдэл бөгөөд манай нийгмийн амьдралын зовлон чухам үүнд л байгаа юм.
          Монголын нийгмийн харилцааны субъектууд бие биедээ маш ойрхон /газар зүйн утга энд хамаарахгүй/, хүмүүсийн харилцаа садан төрөл, нутаг ус, танил талын холбоонд илүүтэй түшиглэсэн байдаг онцлогтой. Нэг үгээр хэлбэл Монгол бол танил тал, хамаатан садангийн орон мөн. Энэ нь онолын хэллэгээр бол Монголын нийгмийн харилцамжийн макро ба микро түвшний хүрээ хэт ойрхон, машид холилдсон гэсэн үг юм. Монгол хүмүүсийн харьцамжийг 4 бүлэг болгон авч үзэж болох юм.

        Хөдөлмөр бол аль ч нийгэмд байдаг үнэт зүйл мөн. Гэхдээ хөдөлмөр зах зээлийн харилцаанд орсноос хойш түүний агуулга ихээхэн өөрчлөгдөж барууны орнуудын голлох үнэт зүйл болж, хөдөлмөрийн ёс зүй, түүнтэй холбоотой сахилга, хариуцлага зэргийг багтаасан том ойлголт болжээ. Хэрэв энэ утгаар нь авч үзэх юм бол Монголд хөдөлмөр нь хэзээ ч голлох үнэт зүйл болж байгаагүй гэсэн дүгнэлт хийж болно. 
        Yнэхээр ч монголчууд эд баялаг, өмч хөрөнгийн төлөө хөдөлмөрлөж байгаагүй түүнийг амин зуулгын ердийн нэг хэрэгсэл мэт ойлгож, дараа нь амрах, баярлаж наадахын өмнөтгөл мэт үздэг. Yүнээс шалтгаалан хөдөлмөрийн соёл, сэтгэл зүйн тун өвөрмөц төлөв байдал бий болжээ.