Нээлттэй Нийгэм Форум 2013 оны жилийн тайлан

Нээлттэй Нийгэм Форум 2013 оны жилийн тайлан
-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Монголын Нээлттэй Нийгэм Хүрээлэн /Соросын сан/-ийн суурин дээр 2004 онд байгуулагдсан Нээлттэй Нийгэм Форум (ННФ) 10 дахь жилийн үйл ажиллагааны тайлангаа олон нийтэд хүргэж байна. 2013 онд ардчилсан засаглалыг бэхжүүлэх чиглэлээр тодорхой ахиц дэвшил гаргахад төрийн болон төрийн бус байгууллагууд, иргэний нийгмийн зүтгэлтнүүдтэй хамтран ажиллаж, тодорхой хувь нэмэр оруулсандаа баяртай байна. Хүний эрх, эрх чөлөөг баталгаажуулсан Эрүүгийн эрх зүйн тогтолцооны шинэтгэл эрчимтэй өрнөж, хууль сахиулах байгууллагуудын эрх зүйн байдал энэхүү шинэтгэлийн үзэл санаанд нийцэн хуульчлагдаж, процессын хуулийн төслүүд боловсрогдож эхэлснийг юуны өмнө онцгойлон тэмдэглэж байна. Хүний эрхийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааны үр дүнд олон нийтийн хүний эрхийн ойлголт, мэдлэг нэмэгдэн, төрийн байгууллага, төрийн албан хаагчдын хүний эрхийн мэдрэмж дээшилж, хандлагын томоохон өөрчлөлт гарлаа. УИХ-аас баталсан “Төлбөрийн чадваргүй яллагдагчид үзүүлэх хууль зүйн туслалцааны тухай” хууль нь Монгол Улсын иргэн орлоготой эсэхээс үл хамааран өмгөөлүүлэх эрхээ эдлэхэд чухал алхам боллоо. Төрийн бодлого боловсруулах, төрийн ил тод, хариуцлагатай байдлыг дээшлүүлэхэд иргэд, иргэний нийгэм улам идэвхтэй оролцон, бодлогод дүн шинжилгээ хийх, төрийг хянах чадавх нь сайжирч байна. 2013 онд ННФ-ын арга зүйн болон санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр 21 төрийн бус байгууллага төрийн үйлчилгээ, үйл ажиллагаанд хяналт, шинжилгээ хийлээ. Үүнд, төсвийн ил тод байдал, иргэдийн оролцоо, төрөөс үзүүлэх эрүүл мэнд, нийгмийн үйлчилгээний чанар хүртээмж, уул уурхай, ашигт малтмалын лиценз, ашиг орлогын мэдээллийн нээлттэй байдал зэрэг чиглэлээр мониторинг хийж, дүнг олон нийтэд хүргэжээ. Тэрчлэн, иргэний нийгмийн байгууллагууд хэд хэдэн хуулийн төсөлд санал өгч, байр сууриа илэрхийлсний дотор Гэмт хэргийн тухай, Зөрчлийн тухай, Гэр бүлийн хүчирхийллийн тухай болон Захиргааны ерөнхий хууль зэрэг хуулийн төсөлд өгсөн санал шүүмж чухал байр эзэлж байна. Манай оронд 2005 оноос эхлэн хэрэгжиж байгаа Олборлох үйлдвэрлэлийн ил тод байдлын олон улсын санаачлагын хувьд 2013 он томоохон амжилтын жил байлаа. Төлсөн татвар, хураамжаа тайлагнадаг компанийн тоо 1500 болж өмнөх жилүүдээс даруй тав дахин нэмэгдсэний зэрэгцээ тайланд зөвхөн төрд төлсөн төлбөрийн хэмжээ төдийгүй уул уурхайн үйл ажиллагааны холбогдолтой мэдээлэл буюу олборлосон бүтээгдэхүүний хэмжээ, эзэмшиж буй тусгай зөвшөөрөл, байгаль орчны нөхөн сэргээлтийн мэдээлэл зэрэг салбарыг олон нийтэд илүүтэйгээр таниулсан олон асуудал нэмэгдэж тусгагдлаа. Нийгмийн үйлчилгээний салбарт хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн сурч, хөгжих тэгш эрхийг хангах, нийгмийн амьдралд бүрэн дүүрэн оролцох нөхцлийг бүрдүүлэх чиглэлээр бодлогын дорвитой өөрчлөлт гарлаа. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн эцэг эхчүүдийн холбоо, Монголын Дауны синдромын холбоо зэрэг төрийн бус байгууллага, мөн хүний эрхийн болон хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн байгууллагуудын олон жилийн хүчин чармайлтын үр дүнд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдэд үзүүлэх боловсрол, нийгмийн үйлчилгээний эрх зүйн орчин шинэчлэгдэж, түүнийг хэрэгжүүлэхэд төрийн болон төрийн бус байгууллагууд хамтран ажиллахаар тохирлоо. 2013 он ННФ-ын хувьд ч мөн онцлог жил байлаа. Бид 2014-2017 онд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны стратеги төлөвлөгөөгөө хамтран ажилладаг төрийн бус болон төрийн байгууллагуудын оролцоотойгоор боловсруулж, хэрэгжүүлэх бэлтгэлээ хангалаа. Энэхүү шинэ стратегийн дагуу ирэх дөрвөн жилд манай байгууллага төрийн ил тод, хариуцлагатай байдлыг бодит болгох, улс төрийн санхүүжилтийг боловсронгуй болгох, шударга ёсны тогтолцоог бэхжүүлэх, хүүхэд залуучуудыг хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах юм. Бид урьдын адил иргэний нийгмийн болон төрийн байгууллагуудтай үр бүтээлтэй хамтран ажиллахыг эрхэмлэх болно. Мөн Азийн орнуудтай хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэхэд анхаарч, өөрийн орны өөрчлөлт шинэчлэлийн сургамжаас хуваалцаж, нийгмийн амьдралд иргэдийн идэвхтэй оролцоог хангадаг туршлагаас нь суралцахаар төлөвлөж байна. Манай байгууллагаас хэрэгжүүлдэг үйл ажиллагааг сонирхож, жилийн тайлантай танилцсан эрхэм уншигч Танд гүн талархал илэрхийлж, бидний үйл ажилагаанд тустай үнэтэй санал, зөвлөмж өгөхийг хичээнгүйлэн хүсье. Гүйцэтгэх захирал П. Эрдэнэжаргал

Нээлттэй Нийгэм Форумын
гүйцэтгэх захирал

П.Эрдэнэжаргал