Сурвалж бичиг: Олборлох Салбарын Ил Тод Байдлын Санаачилга

Нээлттэй нийгэм форумын дэргэдэх Төсвийн зөвлөлийн ээлжит хурал 2023 оны 5 дугаар сарын 19-ний өдөр боллоо.  Хурлаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2024 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2025-2026 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцэв. Хэлэлцүүлгийн үеэр Эдийн засаг, хөгжлийн яамны Макро эдийн засгийн бодлогын газрын дарга Л.Энх-Амгалан Монгол Улсын макро эдийн засгийн өнөөгийн байдал, цаашид хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж буй арга хэмжээний талаар танилцуулга хийлээ.

Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа цувралын энэхүү дугаарт иргэний шүүхийн шийдвэртэй холбоотой дараах хоёр тайланг танилцуулж байна. Сүүлийн жилүүдэд орон сууц, худалдаа, үйлчилгээний зориулалттай барилга олноор баригдаж байгаа боловч барилгын ажил гүйцэтгэгч, захиалагч, зээлдүүлэгч гэсэн талуудыг хамарсан маргаан цөөнгүй гарч буй. Судлаач Д.Ганхүрэл, А.Түвшинтөгс нар энэхүү нөхцөл байдлыг харгалзан барьж дуусаагүй барилгын хөрөнгийн эрх шилжихтэй холбоо бүхий иргэний болон захиргааны хэргийг шийдвэрлэсэн шүүхийн шийдвэрт дүн шинжилгээ хийж, энэ төрлийн маргаан үүсэхэд нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг тал бүрээс нь судлан тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх талаар оновчтой гарц, хувилбарыг дэвшүүлжээ. Судлаач Г.Давааням Улсын Дээд шүүхээс компанийн эрх зүйн суурь зарчмыг хөндөж гаргасан шийдвэрийг тухайлан судалсан байна. Тодруулбал, тус судалгаанд хуулийн этгээдийн чадвар, хувьцаа эзэмшигчийн хязгаарлагдмал хариуцлага гэсэн компанийн эрх зүйн суурь зарчмыг шүүх шийдвэр гаргахдаа хэрхэн авч үзсэнийг хууль тогтоомжийн зохицуулалт, онолын тайлбар, судалгаатай уялдуулан иж бүрэн судалсан байна.

Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамнаас боловсруулж байгаа Ашигт малтмалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг Монгол Улсын Үндсэн хууль, байгаль орчныг хамгаалах тухай хууль тогтоомж, олон улсын хүний эрхийн хэм хэмжээ болон уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх талаарх үүрэг амлалтад нийцсэн эсэхийг үнэлж энэхүү санал шүүмжийг боловсрууллаа. Хуулийн шүүмж нь Ашигт малтмалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн 2023 оны 03 дугаар сард олон нийтэд танилцуулагдсан хувилбарт үндэслэсэн болно.

Нээлттэй Нийгэм Форум Оюуны Инноваци ТББ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй LegalTalks подкастын Шүүхийн шийдвэр судалгаа тусгай цувралын арав дахь дугаарт “Шүүхийн шийдвэр судалгаа” цувралын долоо дугаарт нийтлэгдсэн “Гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлаас үүссэн хэрэг маргааныг  хянан шийдвэрлэсэн шүүхийн практик” сэдвийн хүрээнд Отгонтэнгэр Их сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн Нийтийн эрх зүйн тэнхимийн ахлах багш Б.Энхбаяр /LL.M/, Отгонтэнгэр Их сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн Нийтийн эрх зүйн тэнхимийн багш Б.Досжан нартай хөтлөгч хуульч, судлаач С.Цэрэндолгортой ярилцлаа.

Нээлттэй Нийгэм Форум Оюуны Инноваци ТББ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй LegalTalks подкастын Шүүхийн шийдвэр судалгаа тусгай цувралын арав дахь дугаарт “Шүүхийн шийдвэр судалгаа” цувралын долоо дугаарт нийтлэгдсэн “Гэнэтийн буюу давагдашгүй хүчний шинжтэй онцгой нөхцөл байдлаас үүссэн хэрэг маргааныг  хянан шийдвэрлэсэн шүүхийн практик” сэдвийн хүрээнд Отгонтэнгэр Их сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн Нийтийн эрх зүйн тэнхимийн ахлах багш Б.Энхбаяр /LL.M/, Отгонтэнгэр Их сургуулийн Хууль зүйн сургуулийн Нийтийн эрх зүйн тэнхимийн багш Б.Досжан нартай хөтлөгч хуульч, судлаач С.Цэрэндолгортой ярилцлаа.

Нээлттэй Нийгэм Форум Оюуны Инноваци ТББ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй LegalTalks подкастын Шүүхийн шийдвэр судалгаа тусгай цувралын ес дэх дугаарт “Шүүхийн шийдвэр судалгаа” цувралын арав дугаарт нийтлэгдсэн “Төрийн байгууллага, албан тушаалтны төрд учруулсан хохирлыг буруутай албан тушаалтнаас нэхэмжлэх эрхийг тодорхойлж буй шүүхийн практик” сэдвийн хүрээнд Өмгөөллийн “Онч нүүдэл” ХХН-ийн үүсгэн байгуулагч, партнер өмгөөлөгч, “Онч шийдэл” НҮТББ-ын Гүйцэтгэх захирал Ө.Эрдэнэ-Очир хөтлөгч “Легал дата” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал, “Оюуны-Инноваци” ТББ-ын судлаач, хуульч П.Баттулгатай ярилцлаа.

Нээлттэй Нийгэм Форум Оюуны Инноваци ТББ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй LegalTalks подкастын Шүүхийн шийдвэр судалгаа тусгай цувралын найм дахь дугаарт “Шүүхийн шийдвэр судалгаа” цувралын ес дүгээрт нийтлэгдсэн “Худалдааны зуучлагч, төлөөлөгч, комиссын гэрээний эрх зүйн зохицуулалт, түүний хэрэглээ” сэдвийн хүрээнд МУИС-ийн Хууль зүйн сургуулийн Хувийн эрх зүйн тэнхимийн багш, Хууль зүйн доктор (LL.D) Г.Давааням хөтлөгч өмгөөллийн “Эм Жэй Эл Атторнейс” ХХН-д үүсгэн байгуулагч, Удирдах партнер, “Оюуны-Инноваци” ТББ-ын судлаач М.Мөнхжаргалтай ярилцлаа.

Уг судалгаагаар хос хэлний боловсролын онол, хөтөлбөрийн хувилбаруудыг хэтийн буюу нийгэмд гарах үр дүнтэй Сангийн яамнаас боловсруулсан Шилэн дансны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг Өмгөөллийн Фиделитас партнерс ХХН-ийн судалгааны баг судалж, шинээр нэмсэн болон өөрчилсөн зохицуулалтыг хуулийн үйлчлэлд хамаарах эрх зүйн этгээд, мэдээлэх мэдээллийн агуулга, хүрээ, мэдээлэл хүргэх зарчим, давтамж, шилэн дансны нийтлэг стандарт, хяналт, хариуцлага, бусад хууль тогтоомжид төсөв, санхүүгийн мэдээллийг нийтэд мэдээлэхэд хамаарах зохицуулалт гэж хүрээг тодорхойлон хуулийн төсөлд санал, шүүмж бэлтгэлээ.

Уг судалгаагаар хос хэлний боловсролын онол, хөтөлбөрийн хувилбаруудыг хэтийн буюу нийгэмд гарах үр дүнтэй нь холбон шинжлэх замаар хэлний болон боловсролын бодлого, хөтөлбөр, арга зүйн харилцан хамаарлыг харуулан, өнөөдөр Монголд хэрэгжүүлж буй казак-монгол, тува-монгол хос хэлний сургалтын практик жишээнүүдтэй харьцуулан дүгнэх замаар үр дүнтэй хэрэгжүүлж болох хос хэлний боловсролын бодлого, хөтөлбөр, арга зүйг зураглан гаргахыг хичээлээ.