Өнөөдөр Улаанбаатар хотын нийт хүн амын 60 орчим хувь нь Улаанбаатар хотын гэр хороололд цэвэр ус, ариун цэвэр эрүүл ахуй, зам харилцаа, нийтийн тээвэр унаа зэрэг орчин үеийн нийтийн аж ахуйн дэд бүтцийн үйлчилгээ сул, сургууль цэцэрлэг, эмнэлэг зэрэг нийгмийн дэд бүтэц дутмаг хүндхэн орчинд амьдарч байна. Гэр хороолол ямар нэг төлөвлөлтгүйгээр өргөжин тэлж хотжилтын мөн чанар болох ажилгүйдэл, замын бөглөрөл, агаарын бохирдол, байгаль орчны бохирдол зэрэг тулгамдсан асуудал бодитойгоор нүүрлэж байна.

Энэхүү улирлын тайланд дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямрал Монгол Улсын эдийн засагт хэрхэн нөлөөлж байгааг үргэлжлүүлэн судаллаа.

2008 оны сүүлийн хагасаас илэрч 2009 оны эхний хагаст оргилдоо хүрсэн эдийн засгийн хямралт байдлыг Дэлхийн санхүү - эдийн засгийн хямралтай холбож тайлбарлах нь нийтлэг болжээ. Энэ нь Монголын эдийн засгийн байдал гадны үл давах нөлөөнөөс хамаарч байна гэсэн ойлголт төрүүлэхээс гадна, одоогийн хямралт байдал мөн л дэлхийг хамарсан хямрал өнгөрөх явцад аяндаа шийдэгдэх мэт хүлээлт үүсгэж байна.

Уг судалгаагаар (i) хуулиар нутгийн удирдлагын байгууллагын хариуцах чиг үүрэг ба түүний хэрэгжилтийн байдал, (ii) төсвийн төлөвлөлтийн үйл явц, орон нутгийн зарлагын хэрэгцээ шаардлага, (iii) орон нутгийн үйлчилгээний өртөгт нөлөөлөх хүчин зүйл, (iv) улсын төсвөөс орон нутгийн төсөвт шилжүүлэг олгохдоо орон нутгийн үйлчилгээний зардлын стандартыг хэрхэн тооцох зэргийг шинжлэн судаллаа. 

Судалгааны ажлын зорилго нь төвлөрлийг сааруулах өнөөгийн бодлогын нөхцөл байдал, түүнийг төсвийн арга замаар хангаж байгаа бодит байдлыг задлан шинжилж үнэлгээ өгөхөд чиглэгдэнэ.

The purpose of the research is to analyze and assess the current policy environment of decentralization and the state of affairs of ensuring the process through budgeting.

Энэхүү улирлын тайланд дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямрал Монгол Улсын эдийн засагт хэрхэн нөлөөлж байгааг үргэлжлүүлэн судаллаа.

Төсвийн нийт орлогын ДНБ-д эзлэх хувь хэмжээ 2008 онд 2000 оныхоос 10 хувиар өссөн бол харин орон нутгийн орлогын ДНБ-д эзлэх хувь хэмжээ үүний эсрэгээр, 2000 оныхоос 3.7 хувиар буурчээ.

Хэрэглэгчийн итгэлийн индекс 36.7 байгаа нь Улаанбаатар хотод хэрэглэгчийн итгэл муу байгааг харуулж байна. Ерөнхий индексийн утга ийм бага байгаа нь ялангуяа өнөөгийн байдалд хэрэглэгчид туйлын итгэл муутай (12.9) байгаатай холбоотой. Хэрэглэгчид ирэх зургаан сарын хугацаанд эдийн засгийн байдал дээрдэх боловч эдийн засгийн идэвх сул, уналттай хэвээр байна гэж үзэж байна.