Улсын төсвийн үйл явц -иргэдэд зориулсан гарын авлага

Монгол Улсын эдийн засаг дахь ноолуурын салбарын ач холбогдол нь тодорхой билээ: энэ салбар улсын нийт хүн амын гуравны нэгээс илүү хувийг ажил болон орлогын эх үүсвэрээр хангадаг бөгөөд түүхий ноолуур, ноолууран бүтээгдэхүүн Монголын экспортын бүтээгдэхүүн дотроос гуравдугаарт ордог.

Монгол улсын нийгмийн хамгааллын салбарын хөгжлийн стратегийн баримт бичгийн хүрээнд нийгмийн халамжийн үйлчилгээний хамрах хүрээг оновчтой болгох зорилгоор ядуу, нэн ядуу иргэдийг үнэн бодитой тогтоон тэдэнд халамжийн чиглэлээр зарцуулж буй хөрөнгийн өгөөжийг дээшлүүлэх зорилт тулгараад байгаа өнөө үед "Өрх иргэдийн амьжиргааны түвшинг тодорхойлж буй өнөегийн аргачлалыг судлах хөгжлийн ижил төстэй зарим орнуудтай харьцуулах нь" сэдвээр судалгааны ажил хийж үр дүнг нь тайлагнан илтгэж буй нь энэ билээ.

Уг судалгааны зорилго нь Монгол Улсад байж болох ирээдүйн хөрөнгө оруулалтын боломжуудад зориулан хувийн компанийн эзэмшигчийн өмчид хөрөнгө оруулалт хийх хөрөнгийн шинэ эх үүсвэр олгох хувийн хөрөнгө оруулалтын санг Монгол Улсад байгуулах боломжийн техник, эдийн засгийн үндэслэлийг тодорхойлох зорилгоор 2004 оны намар хийгдсэн анхан шатны судалгааг үргэлжлүүлэхэд оршиж байв.

Mongolia is currently in the process of developing a modem trading market structure and regulatory system for its emerging securities market that will attractive to both Mongolian and foreign investors. The Government is also taking a number of steps to strengthen state-owned stock trading, to improve the regulatory framework of the Mongolian capital market and to protect public investors and shareholders.

Судалгаа, мониторингийн ажил нь 4 үе шаттайгаар явагдаж, тухайн үе шат бүрт хийгдсэн ажлын тайлан, үр дүнг олон шатны төлөөлөл оролцсон уулзалт ярилцлага, семинар, эрдэм шинжилгээ -практикийн бага хурал зохион байгуулж, хэлэлцүүлэн гарсан шийдвэр, зөвлөмжийг олон нийтэд хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тогтмол сурталчилж ажилласан нь зохих ач холбогдлоо өгсөн гэж үзэж байна.

ДХБ-ын хүрээнд Монгол Улс ОХУ-тай барааны тарифын болон тарифын бус саад тотгор, хязгаарлалтыг багасгах, 2 орны худалдааг хөнгөвчлөх, чөлөөтэй болгох зэрэг асуудлаар хэлэлцэж ирсэн. Хоёр улсын худалдааны статистикаас үзвэл, Монгол Улсаас ОХУ-д гаргаж буй экспортын хэмжээ аажмаар буурсан байна.

Монгол Улсын төсвийн үйл явц буюу төлөвлөх, хэлэлцэх, батлах, тайлагнахад иргэний нийгмийн оролцоог хангах арга хэлбэрийг тодорхойлох зорилгоор “Төсвийн үйл явцад иргэний нийгмийн оролцоог хангах нь” судалгааны ажлыг НҮБХХ, СЭЗЯ-ны дэргэдэх Ядуурлын судалгааны нэгжийн санхүү, техникийн туслалцаатайгаар Зохистой Хөгжлийн Жендэр Төвийн судлаачдын баг гүйцэтгэлээ.

Нээлттэй Нийгэм Форум нь ”Газрын шинэтгэлийг эрчимжүүлэх” зорилтын хүрээнд хийгдсэн эрх зүйн актуудын бодит байдал, уялдаа холбоо болон хэрэгжилтийн байдал, газрын харилцааны байгууллагын бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаанд үнэлэлт дүгнэлт өгөх замаар тэдгээрийг цаашид боловсронгуй болгоход чиглэсэн бодлогын хувилбарыг боловсруулах гол зорилгоор санхүүжүүлсний дагуу энэхүү судалгааны ажлыг гүйцэтгэсэн болно.

Дэлхийн худалдааны байгууллагад (ДХБ) хоёр орон хоёулаа элссэнээр Монгол Улсад ямар боломж гарч ирэх, Монгол Улс олон талт болон хоёр талт харилцаанд худалдааны эрх ашгаа хэрхэн баримтлах талаар бодож үзэх шаардлагатай. Тус судалгааны нэг зорилго нь дээрх асуудлаар зарим дүгнэлт хийж, практик зөвлөмж боловсруулахад оршиж байна.