ННФ-ын эрхлэн гаргадаг “Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа” цувралын 17 дахь дугаарт дампуурсанд тооцох, шаардах эрх шилжүүлэх болон өв залгамжлалын маргаан шийдвэрлэсэн иргэний хэргийн шүүхийн шийдвэрүүдэд хийсэн судалгааны гурван тайланг танилцуулж байна.

Залуу судлаачдын зүгээс шүүхийн практикаар дамжуулан захиргааны актын хууль ёсны байдал, түүний үр дагаврын талаар өөрсдийн шүүмжлэлт байр суурийг илэрхийлж, хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох талаар санал, зөвлөмж танилцуулсан нь энэ удаагийн дугаарын онцлог юм. 

Залуу судлаачдын зүгээс шүүхийн практикаар дамжуулан захиргааны актын хууль ёсны байдал, түүний үр дагаврын талаар өөрсдийн шүүмжлэлт байр суурийг илэрхийлж, хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох талаар санал, зөвлөмж танилцуулсан нь энэ удаагийн дугаарын онцлог юм. 

Гурван багийн хэрэгжүүлсэн мониторингийн тайланг нэгтгэн танилцуулж буй энэхүү тайлан нь салбар эрх зүйн хүрээнд шүүхийн шийдвэрийн ил тод байдлыг хангахтай холбоотой тулгамдаж буй асуудал, түүнийг шийдвэрлэх арга замын талаарх санал зөвлөмжийг нэгтгэн толилуулж буйгаараа онцлог юм. 

Өмгөөлөгчийн ёс зүй, хариуцлагын талаарх хууль тогтоомж, өмгөөлөгчтэй холбоотой мэргэжлийн хариуцлагын маргаан шийдвэрлэх механизмын судалгаа, Герман, Япон, Америк зэрэг орны тогтолцоог МУ-ынхтай харьцуулсан шинжилгээг энэхүү шинэ судалгааны тайлангаас үзнэ үү.

“Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа” цувралын энэхүү дугаараар иргэний хэргийн шүүхийн шийдвэрт хийгдсэн хоёр судалгааны ажлыг танилцуулж байна. Монгол Улсын их сургуулийн эрдэмтэн багш нараас бүрдсэн судлаач нар шүүхийн практикт нийтлэг биш хэдий ч эрх зүйн зохицуулалт, хэрэглээний хувьд нэг мөр болгох шаардлагатай, сонирхолтой сэдвүүдийг сонгон авч судалсан байна.

Шүүхийн шийдвэрийн судалгаа цувралын энэхүү дугаарт захиргааны шүүхийн шийдвэртэй холбоотой хоёр тайланг танилцуулж байна. Судлаач С.Сүхчулуун нь ННФ-ын тэтгэлгээр байгаль орчны бохирдолтой холбоотой нийтийн эрх ашгийн маргаан шийдвэрлэж байгаа шүүхийн практикийг судлан нийтэлж байсан бөгөөд энэ удаад тус судалгаанаас улбаалан захиргааны хэргийн шүүхэд төлөөлөх эрхийн хүрээнд “хангалттай сонирхол илэрхийлэх” зохицуулалтыг гүнзгийрүүлэн судалжээ. Энэхүү судалгаа нь иргэний нийгмийн байгууллагууд тэр дундаа нийтийн эрх ашгийг шүүхэд нэхэмжлэн хамгаалах процесст оролцогч талуудад чухал ач холбогдолтой эх сурвалж болно гэж үзэж байна. Судлаач Б.Хонгорзул, Б.Содномдаржаа нар хамтран захиргааны шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэлийн байдлыг судалж, шийдвэрийн биелэлтийг хангах талаарх маргаан иргэний шүүхийн харьяалалд байгаа нь захиргааны шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэлд нөлөөлж байгааг тодорхой шийдвэрүүдэд үндэслэн гаргаж ирсэн байна.

Энэхүү дугаараас: - Дуусгавар болсон актад холбогдуулан нэхэмжлэл гаргах эрх (харьцуулсан эрх зүйн судалгаа) – Хуудас 9 - Хуулийн этгээдийн бүртгэлтэй холбоотой маргаан шийдвэрлэж буй шүүхийн шийдвэрийн үндэслэлтэй байдал (иргэн, захиргааны шүүхийн хэргийн харьяаллын давхцал) – Хуудас 111 - Сонгуулийн маргаан шийдвэрлэсэн захиргааны хэргийн шүүхийн шийдвэрийн шинжилгээ – Хуудас 193 гэсэн сэдвүүдээр сонгон судалсныг хүлээн авна уу.

Энэ удаагийн шүүхийн шийдвэрийн судалгааны цувралд МОНГОЛ УЛСЫН ЭРҮҮГИЙН ХУУЛЬД ШИНЭЭР ТУСГАСАН ГЭМТ ХЭРГИЙГ ШИЙДВЭРЛЭЖ БУЙ ШҮҮХИЙН ПРАКТИК ЗАНАЛХИЙЛАХ ГЭМТ ХЭРЭГ БА ӨРСӨЛДӨХ ХЭМ ХЭМЖЭЭ болон ЭРҮҮГИЙН ХЭРГИЙГ ХЯЛБАРШУУЛСАН ЖУРМААР ШИЙДВЭРЛЭСЭН ШҮҮХИЙН ШИЙДВЭРИЙН ДҮН ШИНЖИЛГЭЭ гэсэн сэдвүүд багтлаа.

Нээлттэй Нийгэм Форум 2021 оноос шүүхийн шийдвэрийн судалгааны чанарыг дээшлүүлэх зорилгоор Редакцын зөвлөлтэй хамтран ажиллаж, нийт гурван удаагийн цувралаар шүүхийн шийдвэрийн есөн тайланг нийтийн хүртээл болгоод байна. Pедактор С.Билгүүний эрхлэн гаргаж буй энэ удаагийн дугаарт эдийн бус хохирлын талаар судалсан дөрвөн судалгааг танилцуулж байна.