2008 оны 4 дүгээр сард ашигт малтмалын лицензийн бүртгэлд орсон өөрчлөлт, хөдөлгөөн (2008-05-29)

ЛИЦЕНЗ АЖИГЛАГЧ: 2008 оны 4 дүгээр сард ашигт малтмалын лицензийн бүртгэлд орсон өөрчлөлт, хөдөлгөөн (2008-05-29)

Н. Дорждарь [email protected]

Нээлттэй Нийгэм Форумаас ашигт малтмалын ашиглалт, хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн өөрчлөлтийн талаарх мэдээллийг олон нийтэд хүргэх зорилгоор “Лиценз Ажиглагч” хэмээх энэхүү лавлагааг гаргаж байгаа билээ. Бидний ажилд туслалцаа үзүүлэн, хамгийн сүүлийн үеийн лицензийн бүртгэлийн мэдээлэл бүхий өгөгдлийг бидний хүсэлтээр гаргаж өгсөн Ашигт малтмал, газрын тосны хэрэг эрхлэх газрын Геологи, уул уурхай, кадастрын газарт талархал илэрхийлье. Лицензийн бүртгэлд 2008 оны 4 дүгээр сард чухам ямар өөрчлөлт, хөдөлгөөн орсоныг энд толилуулж байна.

2008 оны 4 дүгээр сард 170 лиценз шинээр олгогдож, 104 лицензийн эрх шилжиж, 27 лицензийн хугацааг сунгаж, 35 лиценз цуцлагдаж, 25 лиценз хугацаа дууссанаар нийт лицензийн тоо 110-аар нэмэгдэв. 3, 4 дүгээр сард нийт 284 лиценз шинээр олгогдож, лицензийн нийт тоо 183-аар нэмэгджээ. 2008 оны 5 дугаар сарын 9-ний өдрийн байдлаар нийт 4644 ашигт малтмалын лиценз* хүчинтэй байна.

ШИНЭЭР ОЛГОГДСОН ТУСГАЙ ЗӨВШӨӨРӨЛ

2008 оны 4 дүгээр сард ашиглалтын 21, хайгуулын 149, нийт 170 лиценз шинээр олгогджээ. Энэ нь 3-р сард шинээр олгогдсон 114 лицензтэй харьцуулахад даруй 49 хувиар илүү байна. Ашиглалтын лиценз 3-р сард 11 олгогдсон бол энэ сард 21 болж, бараг 2 дахин өссөн байна. Орхон аймгаас бусад аймаг, мөн Улаанбаатар хотын нутаг дэвсгэрийг хамарсан лиценз шинээр олгогдсоноос хамгийн олон лиценз олгогдсон аймгуудыг Хүснэгт 1-т үзүүллээ. Энэ жагсаалтад 3-р сард 31 лицензээр тэргүүлж байсан Дорноговь аймаг дахин шалгарлаа. Харин ашиглалтын лицензээр Төв аймаг нийт 7 лицензтэйгээр манлайллаа.

Хүснэгт 1. Гуравдугаар сард хамгийн олон лиценз олгогдсон аймгууд, лицензийн төрлөөр

Энэ сард шинээр олгогдсон нийт лицензийн хамрах газар нутгийн хэмжээ 1,848,810 га байна. Үүний 0.24 хувь нь ашиглалтын лиценз бүхий талбай юм. Хамгийн том талбай бүхий 10 лицензийг Хүснэгт 2-т үзүүлэв. Гуравдугаар сартай харьцуулахад шинээр олгогдсон хамгийн их талбай бүхий 10 лицензийн хамрах нийт талбайн хэмжээ даруй 63 хувиар нэмэгджээ.  

Хүснэгт 2. Шинээр олгогдсон хамгийн том талбай бүхий 10 лиценз

Ашиглалтын 25 лицензийн хамгийн олон буюу 8 нь барилгын материал, 2 нь алт олборлох зөвшөөрөл байна. Ашиглалтын лицензийг ашиглалтын төрлөөр нь Зураг 1-т үзүүлэв.

Зураг 1. Ашиглалтын лиценз, ашигт малтмалын төрлөөр

Ашиглалтын нэг лицензийн дундаж талбай 208.5 га, хайгуулынх 12,379 га байна. Лицензийн талбайтай холбоотой бусад үндсэн тоон үзүүлэлтийг Хүснэгт 3-т үзүүлэв. 

Хүснэгт 3. 2008 оны 4-р сард шинээр олгогдсон лицензийн эзлэх талбайтай холбоотой тоон үзүүлэлтүүд

Энэ сард хамгийн олон тооны лиценз олгогдсон сумаар Дорноговь аймгийн Даланжаргалан сум тодорлоо. Энэ суманд 3-р сард 6 лиценз шинээр олгогдсон бол 4-р сард 11 болтлоо өслөө. Дундговь аймгийн Баянжаргаланд 6, Төв аймгийн Баян (2 нь нүүрс ашиглалтынх), Дорноговь аймгийн Сайхандулаанд 5 лиценз олгогдсон байна. Мөн Улаанбаатар хотод нийт 8 лиценз олгогдсоноос Хан-Уул дүүрэгт 5 лиценз (3 нь барилгын материал ашиглалтынх) олгогдсон байгаа нь анхаарал татаж байна. Дөрөвдүгээр сард хамгийн их талбайд хайгуул хийхээр лиценз олгогдсон 10 сумдын жагсаалтыг Хүснэгт 4-т үзүүлэв. 

Хүснэгт 4. Дөрөвдүгээр сард хамгийн их талбайд лиценз олгогдсон сумд

Энэ сард хамгийн том талбай бүхий лицензийг Хэнсүл ХХК авсан байна. Тэдний голдуу Говь-Алтай аймгийн нутагт авсан хайгуулын 7 лиценз нь 453,296 га талбайг хамарч байна.

Хүснэгт 5. Хамгийн олон лиценз 4-р сард шинээр авсан компани

Мөн энэ сард ашигт малтмалын ашиглалтын зөвшөөрөл авсан компаниудын мэдээллийг Хүснэгт 6-д танилцуулж байна.

Хүснэгт 6. Дөрөвдүгээр сард олгогдсон ашиглалтын лицензийн талаарх мэдээлэл

ШИЛЖҮҮЛСЭН, СУНГАСАН ТУСГАЙ ЗӨВШӨӨРӨЛ

Дөрөвдүгээр сард нийт 121 сумын нутгийг хамарсан 104 лиценз, үүнээс ашиглалтын 7 лиценз шинэ эзэнтэй болсон байна. Эдгээрээс 5-ыг нь хэсэгчлэн, үлдсэнийг нь бүхэлд нь шилжүүлжээ. Нийт 53 хуулийн этгээд өөрсдийн эзэмшилийн лицензийг 45 хуулийн этгээдэд шилжүүлжээ. Авсан, өгсөн компаниуд бүгд өөр өөр байсан нь сонирхол татаж байв. Хамгийн олон лиценз өгсөн, авсан компаниудын жагсаалтыг Хүснэгт 7-д үзүүлэв.

Хүснэгт 7. Дөрөвдүгээр сард хамгийн олон тооны лиценз шилжүүлэгч, шилжүүлэн авагч компаниуд

Сүхбаатар аймагт 15, Төв аймагт 14 лицензийн эзэн солигджээ. Харин Өмнөговь аймагт 8, Хэнтий, Булганд 7, Дорноговьд 6 лиценз шинэ эзэндээ шилжин очсон байна. Харин сумдын хувьд Сүхбаатар аймгийн Мөнххаанд 6, Сүхбаатарт 5 лицензийн эрхийг шилжүүлсэн нь улсын хэмжээнд хамгийн олон байна.

Энэ сард 15 аж ахуйн нэгжийн эзэмшиж байгаа 36 сумын нутаг дэвсгэрийг хамарсан 27 лицензийн хүчинтэй хугацааг сунгажээ. Тэфис Майнинг компанийн 8 лицензийг 3 жилийн хугацаатайгаар сунгасан нь хамгийн олон тооны лицензийг нь сунгасан компани болжээ. Хэнтийд 7, Дундговь 4, Дундговийн Баянжаргалан, Дорноговийн Даланжаргаланд тус бүр 3  лицензийн хугацааг 4-р сард сунгажээ.

ЦУЦЛАГДСАН БУЮУ ДУУСГАВАР БОЛСОН ТУСГАЙ ЗӨВШӨӨРӨЛ

Дөрөвдүгээр сард нийт 60 лицензийн хугацаа дууссан буюу цуцлагдсан байна. Эдгээрээс 25-ыг нь сунгуулаагүй учраас дуусгавар болгох, 32-ыг нь төлбөрөө төлөөгүй учир цуцлах, 2-ыг хүчингүй болгох, мөн 1 лицензийг үрэгдүүлсэн тул нөхөн олгох шийдвэр гарсан байна.  Хайгуулын 50 лиценз цуцлагдсан бол ашиглалтын 8 лицензийн хугацаа дуусч, 1 лицензийг нөхөн олгохоор болж, 2 лицензийг хүчингүй болгожээ. Жи Эл Си Эйч компани Ховд аймагт эзэмшиж байсан 6 лиценз цуцлагдсан бол Арцатбогд Трейд компанийн Өвөрхангайд эзэмшиж байсан 4 лицензийн хугацаа дууссан байна.

Хүснэгт 8. Цуцлагдсан буюу дуусгавар болсон лицензийн хамрах талбай

ЛИЦЕНЗИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ

2008 оны 3, 4-р сард лицензийн тоо хэрхэн өөрчлөгдсөнийг Хүснэгт 9-т үзүүлэв.

Хүснэгт 9. Гурав, дөрөвдүгээр сард лицензийн бүртгэлд орсон өөрчлөлт, хөдөлгөөний тойм